Nawigacja

Aktualności

Spotkanie wokół powieści Przemysława Bystrzyckiego „Labirynt” – Przemyśl, 23 listopada 2023

23 listopada 2023 r. o godz. 18:30 w Muzeum Narodowym Ziemi Przemyskiej, ul. Berja Joselewicza 1 odbędzie się spotkanie wokół powieści Przemysława Bystrzyckiego „Labirynt”. 

„Labirynt” to nocna wędrówka Narratora, przedstawiającego siebie jako Nobody, ulicami Poznania, która na celu ma poszukiwanie wiadomości o losach towarzyszy broni, cichociemnych żołnierzy Armii Krajowej, zamordowanych w latach 1944–1953 za działalność w antykomunistycznym podziemiu. Błądzenie po poznańskim, mrocznym labiryncie okazuje się podróżą w głąb zawikłanej, nie tak dawnej przecież historii, którą opresyjny system w sposób zaplanowany i kierunkowy usuwał ze zbiorowej świadomości. „Stanowi jedną z odsłon walki Bystrzyckiego o honor dziewięciu cichociemnych, ofiar reżimu, którzy w oficjalnym przekazie uchodzili za zbrodniarzy stanu. Powieść została wydana przez Bibliotekę Raczyńskich we współpracy z Towarzystwem Przyjaciół Nauk w Przemyślu.

W spotkaniu wezmą udział:

  • dr Alicja  Przybyszewska Dom Literatury Biblioteki Raczyńskich
  • prof. Jan Wolski Uniwersytet Rzeszowski 
  • dr Krzysztof A. Tochman Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Rzeszowie

Prowadzenie:

  • Waldemar Wiglusz Towarzystwo Przyjaciół Nauk w Przemyślu 

Przemysław Bystrzycki (1923 - 2004) – pisarz , dziennikarz, publicysta, kawaler Orderu Virtuti Militari, Honorowy Obywatel Miasta Poznania i Przemyśla. Podczas Ii wojny światowej oficer konspiracyjnej Armii Krajowej, cichociemny. Cichociemni byli elitą polskich sił specjalnych. Gruntownie przeszkoleni za Zachodzie, wracali do Polski, aby tutaj prowadzić walkę z niemieckim okupantem, wykonywali najtrudniejsze zadania. Po zakończeniu wojny był rozpracowywany przez komunistyczny aparat represji. W Kazachstanie 1 maja 1941 r.  Przemysław Bystrzycki uciekł wraz z Edmundem Wassermanem. Pokonał 3 tys. km przez step. W ciągu 14 dni przeszedł przez Kustanaj, Ufę, Kujbyszew, Penzę, Woroneż i dotarł do Charkowa, gdzie został zatrzymany i aresztowany, a następnie w Karasie skazany na 10 lat łagru. 12 września 1941 r. na mocy układu Sikorski–Majski zwolniony z więzienia w Kustanaju. 21 listopada 1941 r. zgłosił się do formującej się tam Armii Polskiej na Wschodzie. 23 listopada 1941 r. w Tockoje został przydzielony do Samodzielnego Batalionu Dzieci Lwowskiej 6 Lwowskiej Dywizji Piechoty. 13 stycznia 1942 r. został ewakuowany, drogą przez Persję, a następnie przez Egipt do Palestyny, gdzie skierowano go do 2 kompanii Szkoły Podchorążych 8 DP, skąd oddelegowano go do Wielkiej Brytanii, gdzie w sierpniu 1942 r. trafił drogą morską przez Afrykę Południową. W Dunalastair House w Szkocji zdał maturę. Ukończył kursy w łączności radiowej i szybkiej radiotelegrafii i pracował jako radiotelegrafista w sieci krajowej. Po specjalnym szkoleniu (formacja „cichociemnych”) został zrzucony jako skoczek spadochronowy w nocy z 22 na 23 listopada 1944 r.  na teren okupowanej Polski, na Podhale. Był oficerem – dowódcą tajnej radiostacji 1 pułku strzelców podhalańskich Armii Krajowej, działającej do sierpnia 1945 r. Po wojnie pozostał w podziemiu, ale po zdradzie, wraz ze swoim dowódcą został aresztowany 23 sierpnia 1945 r. w Krakowie przez Urząd Bezpieczeństwa. 31 grudnia 1945 r. został skazany na 6 lat więzienia. Na mocy amnestii karę zmniejszono do 1 roku, został zwolniony 23 sierpnia 1946 r. Przeniósł się do Poznania. Tutaj skończył studia, został dziennikarzem, publicystą i pisarzem. Przemysław Bystrzycki, jak nikt inny, przepięknie opisał swoje miasto.

  • Odsłonięcie muralu poświęconego Michałowi, Tadeuszowi i Przemysławowi Bystrzyckim – Przemyśl, 23 maja 2023. Fot. Maria Rejman (IPN)
    Odsłonięcie muralu poświęconego Michałowi, Tadeuszowi i Przemysławowi Bystrzyckim – Przemyśl, 23 maja 2023. Fot. Maria Rejman (IPN)
  • Odsłonięcie muralu poświęconego Michałowi, Tadeuszowi i Przemysławowi Bystrzyckim – Przemyśl, 23 maja 2023. Fot. Maria Rejman (IPN)
    Odsłonięcie muralu poświęconego Michałowi, Tadeuszowi i Przemysławowi Bystrzyckim – Przemyśl, 23 maja 2023. Fot. Maria Rejman (IPN)

23 maja 2023 r. w Przemyślu został odsłonięty mural poświęcony Michałowi, Tadeuszowi i Przemysławowi Bystrzyckim, poświęcony trzem przedstawicielom zasłużonej dla miasta i polskiej historii.  Mural został ufundowany przez Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Rzeszowie i namalowany przez artystę Pawła Wołosa, który zajmuję się malarstwem sztalugowym i wielkopowierzchniowym. Można go oglądać w centrum miasta, na ścianie budynku przy ul. Wodnej. Mural nie jest pierwszym upamiętnieniem tej rodziny w Przemyślu. W 2010 r.  w Muzeum Historii Miasta Przemyśla, w kamienicy przy Rynek 9, (oddział MNZP) odsłonięta została tablica upamiętniająca  Bystrzyckich. Od 2012 r. Rodzina Bystrzyckich patronuje ulicy, łączącej Aleję Solidarności (obwodnicę) z ul. Kopernika.

Organizatorzy spotkania: Towarzystwo Przyjaciół Nauk w Przemyślu, Muzeum Narodowe Ziemi Przemyskiej i Biblioteka Raczyńskich w Poznaniu. 

 

do góry