Nawigacja

Aktualności

Upamiętnienie poświęcone mieszkańcom domu opieki Zakonu Bonifratrów, którzy zostali zamordowani przez Niemców w 1943 r. – Iwonicz, 31 sierpnia 2023

Mieszkańcy Iwonickiego Domu Opieki Zakonu Bonifratów zostali aresztowani przez Niemców 25 lutego 1943 r., a następnie zamordowani w lesie warzyckim k. Jasła w ramach Akcji T4, mającej na celu eksterminację osób niepełnosprawnych.

W Iwoniczu upamiętniono ofiary zbrodni dokonanej przez Niemców w 1943 roku.

Mieszkańcy Iwonickiego Domu Opieki Zakonu Bonifratów zostali aresztowani przez Niemców 25 lutego 1943 r., a następnie zamordowani w lesie koło Jasła w ramach Akcji T4, mającej na celu eksterminację osób niepełnosprawnych.

W 80. rocznicę tego tragicznego wydarzenia, na ścianie frontowej zakonu odsłonięto tablicę z nazwiskami ofiar ufundowaną przez Instytut Pamieci Narodowej. Odsłonięcia tablicy pamiątkowej dokonał prowincjał Zakonu Bonifratrów Franciszek Salezy Chmiel oraz dr Dariusz Iwaneczko, dyrektor oddziału IPN w Rzeszowie. Większość zamordowanych pacjentów pochodziła z Krakowa i Przemyśla, a także z miejscowości w pobliżu Iwonicza.

W uroczystości wzięli udział duchowni. przedstawiciele władz parlamentarnych i samorządów oraz mieszkańcy Iwonicza. W W tym dniu odsłonięto także drugą tablicę, upamiętniającą 100. rocznicę przybycia Bonifratrów do Iwonicza.

Zakon Szpitalny św. Jana Bożego Bonifratrzy powstał w 1902 r., jego inicjatorem był ks. Podgórski. W 1923 za zgodą prowincji Bonifratrzy objęli w posiadanie szpital wraz z 35 chorymi. Pierwszym przeorem nowo powstałego konwentu został o. Alojzy Pluszczyk. Dzięki materialnej pomocy konwentów prowincji polskiej udało się zmodernizować istniejący budynek, zakupić aparaturę medyczną i unowocześnić wyposażenie, co pozwoliło na zwiększenie liczby chorych do 60 oraz otwarcie ambulatoriów świadczących pomoc okolicznej ludności.

Okres wojny i niemieckiej okupacji to dla iwonickiego konwentu ciężkie lata znaczone klęską pożaru, który strawił budynek szpitala oraz epidemią tyfusu.  Najtragiczniejszym dla Bonifratrów dniem był 24 lutego 1943 r.  Wówczas gestapo wywiozło wszystkich umysłowo chorych pacjentów szpitala i rozstrzelało w lesie w Warzycach pod Jasłem. 

W 1943 przez pół roku, od czerwca do listopada, w odbudowanym po pożarze szpitalu bracia przyjmowali chorych na gruźlicę, po czym niemieckie władze wojskowe szpital rozwiązały, najciężej chorych przewieziono do Krosna, innych zwolniono do domu, Bonifratrzy zaś zostali zmuszeni do opuszczenia konwentu. Okupanci przejeli budynek szpitala, zgodziły się jedynie na pozostawienie dwóch braci w bocznym skrzydle. Po wojnie Bonifratrzy wrócili do Iwonicza i uruchomili szpital i ambulatorium W 1950 r. szpital ten został upaństwowiony i przekształcony w Dom Opieki Społecznej dla Dorosłych pod zarządem Zrzeszenia Katolików Caritas. Z czasem bracia Bonifratrzy odzyskali prawo własności do swego domu, który obecnie prowadzony przez Zakon podlega Wojewódzkiemu Zespołowi Pomocy Społecznej. 

Iwonicki Dom Pomocy zamieszkują osoby w różnym wieku, o różnym stopniu sprawności fizycznej i umysłowej. Kierowani wskazaniami swego założyciela św. Jana Bożego bracia Bonifratrzy opiekują się nimi z cierpliwością, miłosierdziem i poszanowaniem ich ludzkiej godności, w każdym z nich widząc brata.

do góry