E-Księgarnia
13 czerwca 2023 r. w Rzeszowie odbył się benefis profesora Jana Drausa. Z tej okazji została wydana dedykowana mu księga jubileuszowa „Historyk i świadek historii”.
W uroczystości uczestniczyła rodzina, przyjaciele, naukowcy z różnych ośrodków naukowych w Polce, duchowieństwo, przedstawiciele władz parlamentarnych z Markiem Kuchcińskim ministrem w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, licznie zgromadzeni pracownicy Instytutu Pamięci Narodowej na czele z prezesem dr. Karolem Nawrockim i wiceprezesem dr. Mateuszem Szpytmą. Byli obecni samorządowcy z rodzinnej Kolbuszowej.
Prezes IPN dr Karol Nawrocki podczas wystąpienia dziękował jubilatowi za jego dokonania i postawę, stanowiącą wzór dla młodszego pokolenia historyków.
Każdy historyk zajmuje się tymi dniami, które już przeminęły, co nie znaczy, ze nie myślimy o przyszłości. Taki jest nasz dzisiejszy Jubilat, który projektuje przyszłość Rzeczypospolitej Polskiej, swojego regionu, małej ojczyzny, w głębokiej świadomości tego, co wydarzyło się w przeszłości, więc tę przeszłość i przyszłości uda się z całą pewnością połączyć. Tak bardzo cieszy, że Pan Profesor ma tego głęboką świadomość
– mówił prezes IPN.
Podczas spotkania w sposób szczególny można było odczuć łączność Krakowa, Rzeszowa i Przemyśla oraz ogromny sentyment jubilata do tych środowisk, w których się kształtowała jego wiedza, miłość do nauki i historii.
Gospodarzem spotkania był dr hab. Dariusz Iwaneczko, dyrektor IPN Oddział w Rzeszowie, który zaprezentował sylwetkę profesora Jana Drausa. Laudację przedstawił prof. Andrzej Chwalba z Uniwersytetu Jagiellońskiego. O pasji historycznej, drodze naukowej i umiłowaniu małej Ojczyzny z profesorem Drausem rozmawiali historycy z Instytutu Pamięci Narodowej Oddział w Rzeszowie dr hab. Mariusz Krzysztofiński i dr Marcin Bukała.
Księgę Jubileuszową zaprezentował jeden z jej redaktorów dr hab. Krzysztof Kaczmarski, a wręczyli ją jubilatowi dr hab. Dariusz Iwaneczko, dr hab. Krzysztof Kaczmarski, dr. Marcin Bukała oraz dr hab. Mariusz Krzysztofiński.
Publikacja „Historyk i świadek historii. Księga dedykowana Profesorowi Janowi Drausowi”, to zbiór artykułów dedykowanych prof. Janowi Drausowi – w związku z jego 70. urodzinami. Autorzy zgromadzonych tekstów (często uczniowie, przyjaciele i współpracownicy Jubilata) wyrazili swoje uznanie wobec tego historyka, działacza opozycji demokratycznej w PRL, byłego senatora RP, twórcy i rektora przemyskiej uczelni wyższej oraz członka Kolegium IPN. Wśród artykułów nie zabrakło również obszernego biogramu Profesora oraz wykazu jego prac.
Jan Draus urodził się 25 marca 1952 r. w Kolbuszowej. W latach 1971–1976 studiował historię na Uniwersytecie Jagiellońskim, gdzie w 1980 r. uzyskał tytuł doktora. Habilitował się w 1994 r. w Polskiej Akademii Nauk w Warszawie. Tytuł naukowy profesora nauk humanistycznych uzyskał w 2000 r. Pracował w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Rzeszowie, Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, Wyższej Szkole Filozoficzno-Pedagogicznej „Ignatianum” w Krakowie (obecnie Akademia „Ignatianum”), a od 2001 r. – na Uniwersytecie Rzeszowskim. W latach 2001–2012 pełnił funkcję rektora w Państwowej Wyższej Szkole Wschodnioeuropejskiej w Przemyślu. Redaktor naczelny „Studiów Rzeszowskich” (1995–2003). Członek Rady Naukowej Instytutu Historii Nauki PAN (1999–2006). Redaktor naczelny „Encyklopedii Rzeszowa” (1991, 2011). Autor ponad 250 publikacji naukowych z zakresu historii najnowszej oraz historii nauki i wychowania. Stypendysta wielu fundacji zagranicznych.
W latach 1976–1980 działacz opozycji demokratycznej, a od 1980 r. NSZZ „Solidarność”. Przewodniczący Komisji Zakładowej NSZZ „S” przy WSP w Rzeszowie (1980–1981), współpracownik podziemnej Regionalnej Komisji Wykonawczej NSZZ „Solidarność” w Rzeszowie (1982–1989). Członek Diecezjalnej Rady Kultury (1988–1992). Założyciel Komitetu Obywatelskiego w Rzeszowie (1989). Redaktor naczelny: kwartalnika społecznego „Ultimatum” (1988–1989), tygodnika „SAN” (1989–1990). Dyrektor i redaktor naczelny Polskiego Radia i Telewizji w Rzeszowie (1990–1993), wiceprezes Radia Rzeszów SA (1994–1998).
W latach 1991–1993 był senatorem RP II kadencji oraz wiceprzewodniczącym polskiej delegacji w Zgromadzeniu Parlamentarnym Rady Europy w Strasburgu. Członek Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich. W latach 1990–1999 był przewodniczącym Okręgowej Komisji Badania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w Rzeszowie oraz członkiem Głównej Komisji Badania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w Warszawie. Następnie był członkiem Kolegium Instytutu Pamięci Narodowej w Warszawie I i II kadencji (1999–2011).
Laureat Nagrody Miasta Rzeszowa (1991). Honorowy Obywatel Przemyśla (2012). Uchwałą Sejmu RP z dnia 23 czerwca 2016 r. powołany na członka Kolegium IPN. Na pierwszym posiedzeniu 28 czerwca 2016 r. został wybrany na przewodniczącego Kolegium IPN. W wyniku wyborów 27 czerwca 2017 r. został przewodniczącym Kolegium na drugą kadencję.
Podczas uroczystości jubileuszowej wystąpił zespół „Karczmarze” w składzie: Monika Baran (skrzypce), Tomasz Pyzik (skrzypek), Tomasz Pisaniak (akordeonista), Łukasz Cycak (kontrabasista), Stanisław Tadla (cymbały rzeszowskie/gitara) oraz „Duet Fidelis” Teresa Kuczera i Jan Nowakowski.