Nawigacja

Aktualności

„Naczelna Komenda Wojsk Polskich we Lwowie. Organizacja wojsk polskich 1–22 XI 1918 r.” – nowa książka dotycząca walk o Lwów

Nowa publikacja, zmieniająca obraz walk o Lwów z 1918 r. powstała m. in. dzięki kolekcji przekazanej do Instytutu Pamięci Narodowej Oddział w Rzeszowie, w ramach projektu Archiwum Pełne Pamięci

  • Okładka książki „Naczelna Komenda Wojsk Polskich we Lwowie. Organizacja wojsk polskich 1–22 XI 1918 r.”

Książka kpt. Stanisława Petry’ego „Naczelna Komenda Wojsk Polskich we Lwowie. Organizacja wojsk polskich 1–22 XI 1918 r.”, redakcja naukowa Lucjan Fac, opracowanie i redakcja Andrzej Chmielarz, Zbigniew Moszumański, Witold Rawski. Została wydana przez Muzeum Narodowe Ziemi Przemyskiej powstała m.in. w oparciu o opracowanie liczące 242 stron maszynopisu, napisane w latach międzywojennych przez kpt. S. Petry’ego. Stanowi historię wojenną 5 Dywizji Piechoty, sformowanej wiosną 1919 r. jako Dywizja Lwowska. 

Kpt. Petry 1885 – 1943) już jako student filozofii Uniwersytetu Franciszkańskiego (Lwowskiego) parał się dziennikarstwem i publicystyką, znakomicie rozumiał ranę wydarzeń we Lwowie. Gdy 1 listopada 1918 r. rozpoczął służbę w Szkole Sienkiewicza, zaczął notować przebieg zdarzeń, robił odpisy dokumentów. W  czasie walk listopadowych 1918 r. był członkiem I Załogi Szkoły Sienkiewicza, później zastępca dowódcy kompani kulparkowskiej, na podstawie relacji uczestników i wielu niedostępnych dziś źródeł, opisał nieznany bliżej wymiar działań obrońców podczas zmagań polsko-ukraińskich we Lwowie w 1918 r.

Przedstawia szczegółowo zarówno organizację dowodzenia, jak i wysiłek zaplecza, pokazując, w jaki sposób ten niedoceniany i dużej części zapomniany aspekt przełożył się skutecznie na efektywność prowadzonych działań bojowych. Lektura tej pracy uświadamia nam, jak wielki pozostaje nadal nasz obszar niewiedzy o jednym z najgłośniejszych wydarzeń okresu walk o granice odradzającej się Polski.

W książce znalazły się archiwalia dokumentujące dorobek trzytygodniowych walk listopadowych 1918 r.  Ten bezcenny maszynopis został w 2021 r. przekazany Oddziałowemu Archiwum IPN w Rzeszowie przez pana Macieja Karasińskiego, za co jesteśmy mu niezmiernie wdzięczni.

W ramach projektu Archiwum Pełne Pamięci zachęcamy Państwa do współpracy w utrwalaniu pamięci o losach Polski i Polaków w ubiegłym stuleciu. Zachęcamy do wydobycia z domowych zbiorów dokumentów ukazujących ważne wydarzenia z dziejów Polski i tych przedstawiających szerzej nieznane lub zapomniane historie rodzinne i podzielenia się nimi za pośrednictwem IPN z innymi. Temu ma służyć m.in. portal  www.archiwumpamieci.pl

Także za jego pośrednictwem można się skontaktować z pracownikami Instytutu, by przekazać im dokumenty czy zainteresować IPN opowieścią o losach własnej rodziny. Zależy nam głównie na pozyskaniu oryginalnych dokumentów i zbiorów. W przypadku gdy dokumenty mają dla potencjalnych darczyńców wyjątkową wartość, prosimy jedynie o ich czasowe udostępnienie w celu wykonania kopii.

Z ramienia Instytutu Pamięci Narodowej Oddział w Rzeszowie pozyskiwaniem, kopiowaniem, opracowaniem oraz archiwizowaniem kolekcji zajmuje się kustosz Igor Wiowicz email: igor.witowicz@ipn.gov.pl, tel. 17 86 06 011. 

do góry