E-Księgarnia
Po północy z 18 na 19 lutego 1981 r. w Rzeszowie podpisano porozumienie między strajkującymi rolnikami, a władzami PRL. Rano 20 lutego podobne porozumienie podpisano w Ustrzykach Dolnych. Dokumenty, które przeszły do historii pod nazwą porozumień rzeszowsko-ustrzyckich, kończyły trwające półtora miesiąca strajki okupacyjne rolników w Rzeszowie i Ustrzykach Dolnych. Rolnicy wtedy domagali się m.in. legalizacji rolniczych związków zawodowych. W efekcie uzyskali gwarancje nienaruszalności własności i prawa do dziedziczenia, równość traktowania rolników indywidualnych oraz rolnictwa spółdzielczego, zapewnienie zniesienia ograniczeń w obrocie gruntami rolnymi. Strajkujący rolnicy wywalczyli swobodę w budownictwie sakralnym i dostęp do praktyk religijnych. Były czwartym i ostatnim - po Gdańsku, Szczecinie i Jastrzębiu Zdroju - porozumieniem społecznym zawartym w latach 1980-81.
W Rzeszowie obchody 39. rocznicy podpisania porozumień rzeszowsko-ustrzyckich odbyły się w lutym 2020 r. Uroczystości rozpoczęły się mszą świętą w kościele farnym. Następnie złożono wieńce pod pomnikiem Tadeusza Kościuszki na rzeszowskim Rynku i pod tablicą upamiętniającą miejsce strajku w dawnym Domu Kolejarza. Obchodom towarzyszyła też konferencja, która odbyła się w auli Uniwersytetu Rzeszowskiego.
Ze względu na sytuację epidemiczną, wprowadzenia przez władze działań mających na celu obniżenie poziomu zarażenia wirusem COVID-19 oraz w trosce o bezpieczeństwo uczestników i zaproszonych gości uroczystości w Ustrzykach Dolnych zostały przełożone na 14 czerwca 2020 r.
Mottem tegorocznych obchodów są słowa św. Jana Pawła II „Pragnę oddać hołd miłości rolnika do ziemi, bo ta miłość zawsze stanowiła mocny filar, na którym opierała się narodowa tożsamość”.
Organizatorami uroczystości byli: burmistrz Ustrzyk Dolnych, starosta Powiatu Ustrzyki Dolne, Stronnictwo Ludowe „Ojcowizna” RP, Komisja d/s Realizacji Porozumień Rzeszowsko-Ustrzyckich, Komitet Organizacyjny XXXIX Rocznicy Porozumień Rzeszowsko-Ustrzyckich
Patronat honorowy nad uroczystością objął prezydent RP Andrzej Duda i prezes PiS Jarosław Kaczyński
Program obchodów w Ustrzykach Dolnych 14 czerwca 2020r. (niedziela):
- Msza św. koncelebrowana w intencji polskich rolników i niepodległej ojczyzny w Kościele p.w. św. Józefa w Ustrzykach Dolnych, ul. Gombrowicza 10, (godz. 11.30)
- Przemarsz pod pomnik Niepodległości w Rynku i złożenie wieńców i kwiatów z udziałem pocztów sztandarowych szkół ponadpodstawowych z Ustrzyk Dolnych (godz. 13.00)
- Konferencja XXXIX rocznicy Porozumień Rzeszowsko-Ustrzyckich w miejscu strajku, sala sesyjna Urzędu Miasta i Gminy w Ustrzykach Dolnych, ul. Kopernika 1 (godz. 13.30)
- Otwarcie konferencji i powitanie gości - Marian Pałasz, Wieńczysław Nowacki
- Wystąpienia przedstawicieli władz państwowych i samorządowych oraz odczytanie listów
- Koncert patriotyczny w wykonaniu młodzieży
- Przerwa na posiłek
- Referaty programowe :
- Ks. prof. Henryk Rykała - „Wspomnienie o Arcybiskupie Ignacym Tokarczuku - dobry Pasterz dla ubogich i krzywdzonych”
- mgr Janusz Szkutnik - „Współpraca rolników i robotników podczas strajków”
- mgr inż. Bogdan Szumański - „Polska hodowla szansą dla gospodarstw rodzinnych” - Dyskusja plenarna
- Przyjęcie dokumentów końcowych
- Zakończenie (godz. 17.00)
KOMITET ORGANIZACYJNY : Kazimierz Chorzępa, Jan Józef Cynk, ks. Franciszek Kołodziej, Zbigniew Kuraś, Kazimierz Leśniak, Stanisław Majdański, Władysław Moskalik, Leszek Murzyn, Wieńczysław Nowacki (przewodniczący), Marian Pałasz, Grzegorz Przybyło, Henryk Suchora, Roman Sroka, Stanisław Superson, Bogdan Szumański, Tadeusz Szymczakiewicz
KOMISJA D/S REALIZACJI POROZUMIEŃ RZESZOWSKO – USTRZYCKICH : Katarzyna Bielańska, Antoni Bała, Stefan Bigos, Kazimierz Chorzępa, (pełnomocnik) Jerzy Jankowski, Jan Karuś, Wieńczysław Nowacki, Bronisław Stec, Antoni Surdyka, Jarosław Śliwiński, Zbigniew Zieliński, Władysław Żabiński
KOMITET HONOROWY XXXIX Rocznicy Porozumień Rzeszowsko - Ustrzyckich i Budowy Pomnika Księdza Arcybiskupa Ignacego Tokarczuka w Rzeszowie
1. Jan Antoł - Sygnatariusz Porozumień Rzeszowsko-Ustrzyckich, V-Przewodniczący Prezydium NSZZ RI „Solidarność” w 1981r., Geotermia Podhale, Bańska Niżna, gm. Szaflary,
2. ks. Prałat Stanisław Bartmiński - Duszpasterstwo Rolników w Krasiczynie k. Przemyśla,
3. Jan Beszta - Borowski - Ogólnopolski Komitet Oporu Rolników (OKOR Białystok), b. Poseł RP, NSZZ RI „Solidarność” w latach 1981-95, rolnik, Uhowo, gm. Łapy,
4. prof. Adam Biela - Ogólnopolskie Forum Stowarzyszeń Uwłaszczeniowych, KUL Lublin,
5. ks. Prof. Henryk Borcz - Wykładowca Wyższego Metropolitalnego Seminarium Duchownego w Przemyślu, Dyrektor Archiwum Archidiecezjalnego w Przemyślu,
6. Katarzyna Bielańska-Sygnatariusz Porozumień Rzeszowsko-Ustrzyckich, gm.Mogilany, Kraków,
7. prof. dr hab. Aleksander Bobko - b. Senator RP, b. V-ce Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego,
8. prof. dr hab. Sylwester Czopek - JM Rektor Uniwersytetu Rzeszowskiego w Rzeszowie,
9. Jerzy Gnieciak - Przewodniczący NSZZ RI "Solidarność" woj. opolskiego, przedsiębiorca,
10. Andrzej Gwiazda - Sygnatariusz Porozumienia Gdańskiego z sierpnia 1980r., Gdańsk,
11. ks. Dziekan Ireneusz Juszczyński - Duszpasterstwo Rolników w Brześciu Kujawskim,
12. Jan Karuś - Sygnatariusz Porozumień Rzeszowsko-Ustrzyckich, rolnik, Gm. Rokietnica,
13. ks. Franciszek Kołodziej - Uczestnik strajków Ustrzycko-Rzeszowskich w 1981r., Rzeszów,
14. Kazimierz Kołodziński - Sygnatariusz Porozumień Rzeszowsko-Ustrzyckich, nauczyciel, Ustrzyki,
15. Maria Kopaczewska - Członek Stowarzyszenia Poszkodowanych Obrońców Ziemi i Ojczyzny,
16. ks. prof. dr hab. Stanisław Koczwara - Wykładowca Instytutu Teologicznego, Wilno,
17. prof. Ryszard Henryk Kozłowski - Politechnika Krakowska, Polska Geotermia, Kraków,
18. Stanisław Krasoń - Komitet Samoobrony Chłopskiej Ziemi Rzeszowskiej, Łowisko,
19. Marek Kuchciński - Poseł na Sejm RP, b. Marszałek Sejmu RP, Przemyśl,
20. dr Ewa Leniart - Wojewoda Podkarpacki w Rzeszowie,
21. Genowefa Magdziarz -Wielkopolski Komitet Oporu Rolników, Żerniki, gm. Oborniki Wielkopolskie
22. Ryszard Majewski - Przewodniczący NSZZ RI „Solidarność” Wielkopolska, Przewodniczący Komitetu Obrony Polskiej Ziemi „Placówka”, inżynier - rolnik Goślinowo, gm. Gniezno,
23. Władysław Moskalik - Sygnatariusz Porozumień Rzeszowsko-Ustrzyckich, rolnik, gm. Lesko,
24. Władysław Ortyl - Marszałek Województwa Podkarpackiego w Rzeszowie,
25. Janina Piekarz - Komitet Obrony Cukrowni i Polskiej Ziemi w Łosiowie, radna, gm. Popielów,
26. Wiesław Procyk - Sygnatariusz Porozumień Rzeszowsko-Ustrzyckich, rolnik, gm. Ustrzyki Dln.,
27. ks. prof. Henryk Rykała - Honorowy kapelan Stronnictwa Ludowego „Ojcowizna” RP, Jarosław,
28. prof. dr hab. Paweł Soroka - Polskie Lobby Przemysłowe, Uniwersytet Kielecki, Kielce,
29. Andrzej Stadnicki - OKOR Dolny Śląsk, przedsiębiorca, Osola, gm. Oborniki Śląskie,
30. dr Jarosław Szarek - Prezes Instytutu Pamięci Narodowej w Warszawie,
31. Janusz Szkutnik - współorganizator strajków Ustrzycko-Rzeszowskich, członek Rzeszowskiego Komitetu Oporu Rolników, Stowarzyszenie „Solidarność Walcząca”, Rzeszów,
32. inż. Karol Teliga - Ogólnopolski Komitet Oporu Rolników (OKOR), Warszawa
PATRONAT MEDIALNY:
„Nasz Dziennik” - Warszawa
„Tygodnik - Poradnik Rolników” - Warszawa
TVP 3 Rzeszów