Nawigacja

Aktualności

Co kryje Oddziałowe Archiwum IPN w Rzeszowie – podporucznik Tadeusz Kuziara

Rzeszowskie Archiwum IPN, gdzie przechowywane są różnorodne materiały, stanowi niewątpliwie ogromną kopalnię wiedzy. Każdego dnia będziemy udostępniać Państwu ciekawe zdjęcia osób i wydarzeń, mówiące o historii naszej małej Ojczyzny.

Podporucznik Tadeusz Kuziara, (23 X 1914 – 26 I 1982), syn Ignacego i Marii z d. Czado, urodził się w Czarnej w pow. łańcuckim. W 1937 r. ukończył Państwowe Gimnazjum i Liceum im. H. Sienkiewicza w Łańcucie Zgłosił się ochotniczo do służby wojskowej na Dywizyjnym Kursie Podchorążych Rezerwy przy 5. Pułku Strzelców Pieszych w Przemyślu (1937–1938). Praktykę odbył w 2. Pułku Strzelców Podhalańskich w Sanoku, zwolniony w stopniu kpr. pchor. rez. Początkowo pracował jako robotnik w powstających zakładach PZL w Rzeszowie, po kilkutygodniowym przeszkoleniu przyjęty jako szlifierz. W sierpniu 1939 r. został powołany w mobilizacji powszechnej jako zastępca dowódcy plutonu strzeleckiego w batalionie marszowym 2. Pułku Strzelców Podhalańskich. W kampanii wrześniowej brał udział w walkach pułku w rejonie Sambora i Drohobycza, następnie w okolicach Borysławia. Po 17 września dostał się do niewoli sowieckiej, zbiegł z transportu do obozu jenieckiego. Kiedy okazało się, że 9 września 1939 r. podczas ostrzeliwania Łańcuta przez artylerię niemiecką zginął jego ojciec, jako najstarszy z siedmiorga rodzeństwa musiał wraz z matką zająć się gospodarstwem rolnym i rodziną. W 1940 r. został zaprzysiężony do ZWZ-AK, przyjmując pseudonim „Stasik 2”. Będąc dowódcą plutonu w Łańcucie, uczestniczył w wyprawach do Waldlagru w Sarzynie, w których oddziały AK zdobyły duże ilości niemieckiej broni i amunicji. Rozkazem komendanta Podokręgu AK w Rzeszowie z 11 listopada 1944 r. został promowany do stopnia ppor. rez. piech. Od 1944 r. w jego domu mieszkała rodzina uciekinierów z Sokala, wśród nich Olga Brylska i późniejszy prof. UMCS Zygmunt Mańkowski, który w Łańcucie ukończył GiL im. H. Sienkiewicza. 5 marca 1945 r. Kuziara zarejestrował się w RKU w Jarosławiu i został skierowany do pracy szkoleniowej z młodzieżą Państwowego Gimnazjum w Łańcucie oraz do akcji pomocy dla repatriantów ze Wschodu i demobilizowanych żołnierzy WP. 28 września 1945 r. został zweryfikowany w stopniu chor. piech. ze starszeństwem z 1 czerwca 1945 r. Od 1 kwietnia 1945 r. był instruktorem przysposobienia wojskowego, od 1 sierpnia 1945 kierownikiem Referatu Zdrowia i Pomocy Społecznej Starostwa Powiatowego w Łańcucie. Przez 12 lat był sekretarzem Prezydium PRN w Łańcucie. W latach siedemdziesiątych był przewodniczącym PZ LOK, prezesem Zarządu Oddziału Powiatowego Związku OSP w Łańcucie i wiceprezesem koła miejskiego ZBoWiD w Łańcucie. Pochowany został na cmentarzu komunalnym w Łańcucie. Odznaczony był m.in. Medalem „Za udział w wojnie obronnej 1939” (1982). W 1947 r. poślubił Stanisławę z d. Pelc, z którą miał trzy córki: Marię, Barbarę i Wiesławę Urszulę.

Zbiór Tadeusza Kuziary zawiera cyfrowe kopie fotografii przedstawiających przede wszystkim Tadeusza Kuziarę i uczniów Państwowego Gimnazjum i Liceum im. H. Sienkiewicza w Łańcucie oraz żołnierzy WP podczas służby i nauki w 5. Pułku Strzelców Podhalańskich w Przemyślu na Dywizyjnym Kursie Podchorążych Rezerwy w latach 1937–1938. Materiały archiwalne zostały udostępnione OA IPN w Rzeszowie przez panią Marię Kuziarę, córkę Tadeusza Kuziary.

Notka biograficzna została opracowana w oparciu o ustalenia dra Piotra Chmielowca, pracownika Oddziałowego Biura Badań Historycznych IPN w Rzeszowie.

 

 

 

 

Zdjęcie 001. Tadeusz Kuziara w mundurku gimnazjalnym podczas nauki w PGiL im. H. Sienkiewicza w Łańcucie. Brak daty.

Zdjęcie 002. Uczniowie i uczennice PGiL im. H. Sienkiewicza w Łańcucie. Zdjęcie z ok. 1928 r.

Zdjęcie 003. Tadeusz Kuziara w mundurku gimnazjalnym podczas nauki w PGiL im. H. Sienkiewicza w Łańcucie. Brak daty.

Zdjęcie 004. Tadeusz Kuziara siedzi na schodkach przed budynkiem plebanii w Woli Zarzyckiej (pierwszy z prawej). W drugim rzędzie, w środku, siedzi ks. Antoni Józef Kuziara, stryj Tadeusza, proboszcz parafii w Woli Zarczyckiej w latach 1922–1939.

Zdjęcie 005. Uczniowie i uczennice PGiL im. H. Sienkiewicza w Łańcucie 2 września 1934 r. Tadeusz Kuziara w siedzi drugi z prawej.

Zdjęcie 006. Uczniowie PGiL im. H. Sienkiewicza w Łańcucie. Tadeusz Kuziara w mundurku gimnazjalnym stoi trzeci z lewej. Brak daty.

Zdjęcie 007. Członkowie Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Łańcucie za zlocie w nieznanej miejscowości. Pierwszy z lewej siedzi Tadeusz Kuziara. Brak daty.

Zdjęcie 008. Członkowie Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Łańcucie defilują na ul. Warszawskiej w Katowicach. Brak daty.

Zdjęcie 009. Członkowie Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Łańcucie na zlocie w nieznanej miejscowości. Tadeusz Kuziara (w okularach) na prawo od kobiety w białej bluzce. Brak daty.

Zdjęcie 010. Tadeusz Kuziara (pierwszy z lewej) nad rzeką z nierozpoznanymi osobami. Brak daty.

Zdjęcie 011. Starszy strzelec Tadeusz Kuziara (z lewej) z kolegą podczas służby w 5. Pułku Strzelców Podhalańskich w Przemyślu (1937–1938) na spacerze po Rynku w Przemyślu. Na drugim planie widoczny jest kościół Ojców Franciszkanów.

Zdjęcie 012. Kapral Tadeusz Kuziara (drugi z lewej) w mundurze polowym podczas służby w 5. Pułku Strzelców Podhalańskich w Przemyślu, na obozie szkoleniowym w rejonie Dobromila – przy armacie przeciwpancernej wz. 36, kaliber 37 mm, lipiec 1938 r.

Zdjęcie 013. Obóz szkoleniowy 5. Pułku Strzelców Podhalańskich w Przemyślu pod Dobromilem nad rzeczką Wyrwą w 1938 r.

Zdjęcie 014. Żołnierze 5. Pułku Strzelców Podhalańskich w Przemyślu na obozie szkoleniowym pod Dobromilem nad rzeczką Wyrwą w czerwcu 1938 r.

Zdjęcie 015. Kapral Tadeusz Kuziara (stoi drugi z lewej) podczas służby w 5. Pułku Strzelców Podhalańskich w Przemyślu, na obozie szkoleniowym w rejonie Dobromila w czerwcu 1938 r.

Zdjęcie 016. Inspekcja 5. Pułku Strzelców Podhalańskich w Przemyślu przeprowadzona w 1938 r. przez gen. bryg. Wacława Scaevolę-Wieczorkiewicza, dowódcę Okręgu Korpusu nr X w Przemyślu (pierwszy z prawej) i dowódcę pułku, płka Tadeusza Klimeckiego (czwarty od prawej w gronie oficerów). Czwarty z prawej prezentuje broń kapral Tadeusz Kuziara.

Zdjęcie 017. Żołnierze 5. Pułku Strzelców Podhalańskich w Przemyślu ustawieni w dwuszeregu podczas inspekcji przeprowadzonej w 1938 r.

Zdjęcie 018. Żołnierze plutonu 5. Pułku Strzelców Podhalańskich w Przemyślu z dowódcą por. Januszem Stanisław Michalikiem (w środku). Pierwszy z lewej: kapral Tadeusz Kuziara.

Zdjęcie 019. Podchorążowie 5. Pułku Strzelców Podhalańskich w dniu nominacji po ukończeniu Dywizyjnego Kursu Podchorążych Rezerwy w Przemyślu. Drugi z prawej (w górnym rzędzie) kpr. pchor. Tadeusz Kuziara, Przemyśl, 27 lipca 1938 r.

Zdjęcie 020. Kapral podchorąży Tadeusz Kuziara w mundurze wyjściowym podczas służby w 2. Pułku Strzelców Podhalańskich w Sanoku w 1938 r.

Zdjęcie 021. Tadeusz Kuziara na zdjęciu wykonanym w zakładzie fotograficznym AS Rzeszowie, ok. 1939 r.

Zdjęcie 022. Tadeusz Kuziara na nartach z nierozpoznanymi kolegami i koleżanką, 1941 r.

Zdjęcie 023. Tadeusz Kuziara z nierozpoznanymi kolegami i koleżankami – prawdopodobnie w okresie okupacji niemieckiej. Brak daty.

Zdjęcie 024. Tadeusz Kuziara z nierozpoznanymi mężczyznami – prawdopodobnie z żołnierzami AK w okresie okupacji niemieckiej. Brak daty.

Zdjęcie 025. Pracownicy Starostwa Powiatowego w Łańcucie ok. 1945 r. Ósmy z lewej stoi Tadeusz Kuziara, kierownik Referatu Zdrowia i Pomocy Społecznej Starostwa Powiatowego.

do góry