E-Księgarnia
Zgodnie z aktem kapitulacyjnym podpisanym w Reims, 8 maja 1945 roku o godzinie 23.01 armia niemiecka miała zaprzestać prowadzenia działań wojennych. Tym samym formalnie zakończyła się II wojna światowa w Europie. Na żądanie sowieckie podpisanie aktu kapitulacji zostało ponowione w Berlinie w nocy z 8 na 9 maja. Powojenny porządek europejski miała ostatecznie zatwierdzić konferencja pokojowa, do której jednak nie doszło. W marcu 1946 r. Winston Churchill przyznał, że rozdzielony „żelazną kurtyną” kontynent stoi u progu kolejnej konfrontacji.
Jakie perspektywy niosło zakończenie działań wojennych w Europie dla Polski i jej obywateli? Wiedza o kulisach ówczesnej gry mocarstw w sprawie polskiej jest już stosunkowo duża. Rzeczpospolita stawała się przedmiotem, a nie podmiotem międzynarodowej polityki. Wydaje się natomiast, że w odniesieniu do sytuacji wewnętrznej nadal istnieją obszary badawcze w niewielkim stopniu rozpoznane. Jakie nadzieje i obawy dotyczące przyszłości państwa i narodu towarzyszyły głównym siłom politycznym? Czy wyrażane opinie i oceny były podzielane przez społeczeństwo? Więcej było pesymizmu, czy optymizmu? Intencją organizatorów konferencji jest również ukazanie mniej znanych zagadnień z zakresu wojskowości, życia gospodarczego oraz problemów nurtujących małe, lokalne społeczności. Obecna w debacie publicznej kwestia strat wojennych Polski skłania również do podniesienia tego zagadnienia, zarówno w skali kraju, jak i w ujęciu regionalnym.
Wyrażamy nadzieję, że planowana konferencja przynajmniej częściowo wypełni luki i będzie stanowić inspirację do dalszych badań naukowych.
Dodatkowych informacji udzielają Tomasz Bereza i dr Piotr Chmielowiec. Dane kontaktowe: tomasz.bereza@ipn.gov.pl, piotr.chmielowiec@ipn.gov.pl