Instytut Pamięci Narodowej Niezłomny do końca – por. Stefan Kobos ps. „Wrzos” – Narol, 10 września 2022 - Aktualności -

przesuń wstecz zdjęcia

przesuń dalej zdjecia

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

10 września 2022 r. w Brzezinach Bełżeckich zorganizowano I zjazd poświęcony bohaterowi regionu: Niezłomny do końca – por. Stefan Kobos ps. „Wrzos”.  Spotkanie poświęcone pamięci obrońców Brzezin sprzed 78. W siedzibie Stowarzyszanie „Ocalić od zapomnienia" w Brzezinach odbyła się także plenerowa premiera filmu dokumentalnego „KOBOS Ocalić od zapomnienia” w reżyserii Magdaleny i Rafała Kołodziejczyków. 

Fabuła filmu opowiada o życiu i działalności Stefana Kobosa „Wrzosa” jednego z niezłomnych żołnierzy podziemia niepodległościowego na terenie ziemi tomaszowskiej i lubaczowskiej, a także przedsięwzięciach realizowanych przez Stowarzyszenie „Ocalić od zapomnienia” w Brzezinach Bełżeckich i jego roli w upamiętnianiu miejscowej konspiracji z lat 1939-1956.

Kadry z filmu.

W filmie wystąpili m.in. Magdalena Szczepańska – Prezes Stowarzyszenia „Ocalić od zapomnienia”, Sławomir Zawiślak – Poseł na Sejm RP i Prezes ŚZŻAK Okręg Zamość, dr Bartłomiej Szyprowski – historyk, autor m.in. „Z moich kości i z mojej krwi powstanie prawdziwy Polak…”. II Inspektorat Zamojski Armii Krajowej (marzec 1948 – grudzień 1954 r.) i „Zlikwidować! Agenci Gestapo i NKWD w szeregach polskiego podziemia” (wraz z Wojciechem Königsbergiem), dr hab. Jacek Romanek – Naczelnik OBWUiM IPN w Lublinie, dr Wojciech Hanus – OBBH IPN w Rzeszowie i wielu innych.

Konsultację historyczną nad filmem objęli: dr Wojciech Hanus (OBBH IPN w Rzeszowie) i dr Andrzej Gładysz.

W siedzibie Oddziału IPN w Rzeszowie można odebrać bezpłatną płytę z filmem. Ilość sztuk ograniczona.

Bohater filmu Stefan Kobos vel „Stanisław Kowalski” ps. „Wrzos”, „Michorowski” urodził się  27 listopada 1900 r. w Maniowie, pow. Dąbrowa Tarnowska. W dwudziestoleciu międzywojennym był podoficerem zawodowym wojsk pancernych w stopniu sierżanta. We wrześniu 1939 r. zmobilizowany do 2 Batalionu Pancernego w Żurawicy, z którym walczył w walkach obronnych w okolicach Przemyśla, Lwowa i Stanisławowa. W okresie od listopada 1939 r. do końca 1941 r. związany z konspiracją niepodległościową na terenie Bełżca i Narola tj. Organizacją Wojskową (OW) i Konsolidacją Longinusów Obrońców Niepodległości „Klon”. Po rozwiązaniu struktur tych organizacji na przełomie 1941/1942 r. przystąpił do ZWZ-AK Rejonu V Obwodu Tomaszów Lubelski zostając dowódcą III placówki Brzeziny Bełżeckie wchodzącej w skład kompanii „Narol” dowodzonej przez ppor. Michała Bednarskiego ps. „Jodła”, a następnie przez por. Karola Kosteckiego ps. „Kostek”. Wraz z kompanią w 1944 r. brał udział w walkach obronnych z UPA na Narolszczyźnie.

We wrześniu 1945 r. awansowany do stopnia porucznika i mianowany dowódcą kompanii WiN „Narol” z jednoczesnym pełnieniem obowiązków dowódcy placówki III Brzeziny Bełżeckie. W listopadzie 1945 r. wraz z kompanią „Narol” uczestniczył w rozbiciu więzienia PUBP w Tomaszowie Lubelskim. W latach 1945-1947 brał udział w porozumieniach polsko – ukraińskich (AK-WiN z OUN-UPA) na Narolszczyźnie. Nie ujawnił się podczas amnestii z 1945 r. i 1947 r. Po rozwiązaniu w kwietniu 1947 r. struktury kompanii „Narol” stanął na czele utworzonego w połowie maja 1947 r. Samodzielnego Obwodu WiN Tomaszów Lubelski. W latach 50-tych rozpracowywany przez PUBP w Tomaszowie Lubelskim w ramach sprawy agenturalnej o kryptonimie „Pasożyty”. Aresztowany 21 stycznia 1956 r. przez grupę operacyjną UB i KBW w zabudowaniach rodziny Szczepańskich w Brzezinach Bełżeckich. Wyrokiem Sądu Wojewódzkiego w Lublinie na sesji wyjazdowej w Zamościu skazany na karę dożywotniego więzienia, zamienioną na mocy amnestii na 15 lat. 10 lipca 1957 r. decyzją Sądu Najwyższego karę zmniejszono mu do lat 8. Po trzech latach 13 lipca 1959 r. postanowieniem prokuratora wojewódzkiego w Lublinie, Kobos ze względu na pogarszający się stan zdrowia otrzymał przerwę w odbywaniu kary więzienia na okres 12 miesięcy, przedłużoną ostatecznie do 17 marca 1961 r. Po wyjściu z więzienia wraz z żoną zamieszkał w Opolu. Tam pracował, jako ślusarz w Spółdzielni Pracy Przetwórstwa Spożywczego. Uznany przez SB za wrogi element nadal pozostawał w jej zainteresowaniu operacyjnym. Zmarł 24 lipca 1976 r. w Opolu.