Nawigacja

Aktualności

Z lutnią w tornistrze

Strzelec i legionista, poeta, dziennikarz, redaktor „Żołnierza Polskiego” i „Polski Zbrojnej”, oficer administracji Wojska Polskiego II RP i Polskich Sił Zbrojnych, a nade wszystko niesłusznie zapomniany autor niezliczonej liczby piosenek żołnierskich, takich jak „Jedzie, jedzie na Kasztance”, „Miała matka trzech synów”, „Morze, nasze morze” czy „Rapsod o Pułkowniku Lisie-Kuli”.

O urodzonym w 1896 r. w Rzeszowie Adamie Józefie Kowalskim, wnuku Powstańca Styczniowego, który w wieku 16 lat wstąpił do Związku Strzeleckiego, traktował będzie program TVP Rzeszów. Jako młodziutki strzelec, ochotniczo szkolił się do walki o Niepodległość w gronie takich wybitnych rówieśników jak przyszli pułkownicy EP: Leopold Lis-Kula czy Kazimierz Iranek-Osmecki, którzy na rozkaz Komendanta Józefa Piłsudskiego ruszyli  na fronty Wielkiej Wojny pod biało-czerwonymi sztandarami i z orzełkami na czapkach. W tych „pierwszych bojach”, ciężko rany został też Adam Kowalski, co miało miejsce w listopadzie 1914 roku w bitwie pod Krzywopłotami. W wojskowym szpitalu przygotował się do wojennej matury i został poetą. Walczył w obu wojnach światowych karabinem i piórem. Treścią jego utworów, zebranych m.in. w zbiorach „Lutnia w tornistrze” (1934), „100 pieśni żołnierskich” (1937), „Wiersze o Komendancie” (1938), „Kierunek: WISŁA!” (1943), był los żołnierza polskiego. Po II wojnie światowej pozostał na emigracji. Zmarł na obczyźnie w Edynburgu w 1947 r.

O tym zapomnianym żołnierzu Niepodległej i jego twórczości traktował program red. Mirosławy Filipczyk, zatytułowany „Z lutnią w tornistrze”, zrealizowany z udziałem znawców tematu, w tym dr. Jacka Magdonia - historyka rzeszowskiego Oddziału IPN.

Emisja 11 listopada 2021 r. o godz. 17:00 w TVP 3 Rzeszów. 

do góry