Instytut Pamięci Narodowej Zmarła Władysława Jedynacka ps. „Wiktoria”, „Marta” – łączniczka NOW-AK - Aktualności -

Z żalem przyjęliśmy wiadomość o śmierci pani Władysławy Jedynackiej, zmarła 9 listopada 2020 r. w Leżajsku w wieku 97 lat.
Msza święta pogrzebowa odbędzie się 12 listopada 2020 r. w kaplicy Cmentarnej w Leżajsku o godz. 11.30, po której doczesne szczątki zostaną pochowane na Cmentarzu Komunalnym w Leżajsku. 

Dzieciom i Rodzinie zmarłej pani Władysławy składamy wyrazy szczerego współczucia. Dyrektor i pracownicy Instytutu Pamięci Narodowej Oddział w Rzeszowie. 

Władysława Jedynacka urodziła się 23 lipca 1923 roku w Korniaktowie pow. Łańcut, jako córka Marii Kruk i Stanisława Gwoździa. W rodzinie Gwoździów wszyscy byli zaangażowani w działalność konspiracyjną, w rodzinnym domu znajdował się punkt kontaktowy. Ojciec Stanisław Gwóźdź ps. „Bystry” został aresztowany przez gestapo w biurze Zarządu Miejskiego i został rozstrzelany w czasie pacyfikacji 28 maja 1943 roku. Jej dwaj bracia współpracowali jako łącznicy, mama również angażowała się w pomoc partyzantom. Jak często wspominała w domu był ogromny strych, który niejednokrotnie służył jako noclegownia dla chłopców z lasu. Razem z mamą przygotowywały im posiłki, prały i czyściły ich ubrania.
Pani Władysława od czerwca 1943 pracowała, jako główna księgowa i kierownik referatu księgowego w Urzędzie Miejskim w Leżajsku.
Została zaprzysiężona w NOWK. Była łączniczką, kolporterką i kwatermistrzem, jako „Wiktoria”. W 1944 roku poznała Ludwika Więcława ps. „Śląski”. Poślubiła go dopiero po wojnie, kiedy została ogłoszona amnestia na działaczy podziemia.
Ludwik Więcław ps. „Śląski”, „Kłos”, „Mariusz” 30 maja 1949 roku został aresztowany i więziony na Zamku w Rzeszowie. Władysława była wówczas w ciąży, wkrótce urodziła syna Jacka. Ludwik Więcław został skazany na karę śmierci, utratę praw na zawsze i przepadek mienia, a 5 września 1949 roku został rozstrzelany.
Władysława została aresztowana 27 kwietnia 1949 roku przez UB w Rzeszowie i osadzona w rzeszowskim więzieniu na Zamku. Wniosek o jej zwolnienie ze względu na chorobę czteromiesięcznego syna, pozostającego pod opieką babki, Marii Gwóźdź, nie przekonał Naczelnej Prokuratury Wojskowej. Wyrokiem Wojskowego Sądu Rejonowego w Rzeszowie z 29 sierpnia 1949 roku skazana na 5 lat więzienia. Na skutek ogłoszonej amnestii wyszła na wolność w sierpniu 1949 roku. Później została aresztowana jej matka. Pani Władysława musiała się ukrywać. Ze względu na prześladowanie NKWD nie mogła wrócić do Leżajska. Wyjechała do Nysy, gdzie od stycznia 1950 r. pracowała jako księgowa w Spółdzielni Spożywców. Wskutek dalszej inwigilacji wróciła w rodzinne strony, pracowała w Rozwadowie, a po trzech latach wróciła do Leżajska. Poznała Franciszka Jedynackiego i wyszła ponownie za mąż. Niestety, jej drugi mąż zmarł w pierwszym roku małżeństwa na zawał serca. Dwa miesiące później urodziła się córka Barbara. Ani syn, ani córka nie poznali swoich ojców.

Biogram: dr Mirosław Surdej - IPN Rzeszów