Oddział Instytutu Pamięci Narodowej w Rzeszowie rozpoczął gromadzenie zasobu archiwalnego na początku 2001 r., przejmując akta byłej Okręgowej Komisji Badania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w Rzeszowie. Początkowo ze względu na trudne warunki lokalowe, były to niewielkie ilości akt. Dopiero oddanie do użytku w sierpniu 2001 r. magazynów archiwalnych w obecnej siedzibie Oddziału, umożliwiło gromadzenie zasobu na dużą skalę.
Stan zasobu Oddziału IPN w Rzeszowie na dzień 31 grudnia 2020 r. (w metrach bieżących)
Instytucje przekazujące materiały archiwalne
|
Wielkość w mb
|
ABW (UOP)
|
359,47
|
MSWiA
|
22,92
|
Policja
|
181,20
|
Policja (materiały paszportowe)
|
2032,80
|
Więziennictwo
|
36,76
|
OKŚZpNP
|
45,92
|
Archiwa państwowe
|
60
|
Archiwa wojskowe
|
25,61
|
Straż Graniczna
|
9,88
|
Organy administracji publicznej
|
137,42
|
Sądy i prokuratury powszechne
|
89,67
|
Dary i kolekcje prywatne
|
38,19
|
RAZEM
|
3039,84
|
Zasób kartoteczny
Zasób kartoteczny Oddziału IPN w Rzeszowie liczy 322 mb.
Tworzą go następujące kartoteki:
- operacyjne SB (WUSW Rzeszów, Przemyśl, Krosno, Tarnobrzeg),
- operacyjne pomocnicze (WUSW Rzeszów, Tarnobrzeg),
- pomocnicze (WUSW Rzeszów),
- paszportowe (WUSW Rzeszów, Krosno, Tarnobrzeg),
- osobowe b. funkcjonariuszy (WUSW Rzeszów, Przemyśl, Krosno, Tarnobrzeg).
Zasób aktowy
Do dnia dzisiejszego zakończono przejmowanie akt z następujących instytucji:
1. Delegatura Urzędu Ochrony Państwa w Rzeszowie oraz Delegatura Agencji Bezpieczeństwa w Rzeszowie - akta operacyjne, kontrolno-śledcze oraz administracyjne.
2. Podkarpacka Komenda Wojewódzka Policji w Rzeszowie oraz podległe jej komendy powiatowe i miejskie
- akta Milicji Obywatelskiej z lat 1944-1954, oraz akta Służby Bezpieczeństwa, które znalazły się w archiwach policyjnych;
- akta osobowe funkcjonariuszy organów bezpieczeństwa państwa PRL, Służby Bezpieczeństwa z lat 1944-1990 oraz funkcjonariuszy Milicji Obywatelskiej przyjętych do służby w latach 1944-1954;
- akta operacyjne, śledcze oraz administracyjne wytworzone przez jednostki Milicji Obywatelskiej w latach 1944-1954, Komendę Wojewódzką MO w Rzeszowie oraz podległe jej komendy powiatowe, komisariaty i posterunki MO;
- akta paszportowe wytworzone przed 1990 r.
3. Zakłady Karne i Areszty Śledcze znajdujące się na terenie obecnego woj. podkarpackiego
- akta osobowe funkcjonariuszy więziennictwa przyjętych do służby w latach 1944-1956 (areszty i więzienia były w latach 1944-1954 podporządkowane Wydziałowi Więziennictwa WUBP w Rzeszowie, a następnie w latach 1954-1956 wchodziły w skład struktur podległych MSW);
- akta osób internowanych w okresie stanu wojennego przejęte z Aresztów Śledczych w Rzeszowie i Nisku oraz Zakładów Karnych w Łupkowie i Uhercach;
- akta penitencjarne osób aresztowanych lub skazanych za działalność polityczną i osadzonych w zakładach karnych i aresztach śledczych na terenie obecnego województwa podkarpackiego głównie w latach 70. i 80.;
- księgi więzienne z lat 1944-1956 (większość z nich została przejęta przez Okręgową Komisję Badania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w Rzeszowie w 1990 r. i przekazana do IPN wraz z pozostałymi aktami Komisji w 2001 r.).
4. Organy wymiaru sprawiedliwości - materiały przejęte z sądów okręgowych i rejonowych podległych Sądowi Apelacyjnemu w Rzeszowie oraz prokuratur okręgowych i rejonowych podległych Prokuraturze Apelacyjnej w Rzeszowie
- akta prokuratorskie oraz akta spraw o charakterze politycznym prowadzonych przed sądami powszechnymi w okresie PRL;
- akta sądowych spraw cywilnych „o uznanie za zmarłego” z drugiej połowy lat 40-tych zawierające m.in. zebraną dokumentację dotyczącą osób, które zginęły w czasie działań wojennych lub zostały zamordowane w wyniku represji hitlerowskich w obozach, gettach i publicznych egzekucjach.
5. Archiwa Państwowe - materiały zostały przejęte na zasadzie użyczenia - akta sądów i prokuratur wojskowych działających na terenie objętym działalnością rzeszowskiego Oddziału IPN, a które orzekały w sprawach prowadzonych także przeciwko osobom cywilnym prowadzącym działalność na rzecz niepodległego bytu państwa polskiego
- akta Wojskowej Prokuratury Rejonowej w Rzeszowie obejmujące lata 1946-1955;
- akta procesowe sądów wojskowych, m.in. Wojskowego Sadu Rejonowego w Rzeszowie, obejmujące lata 1946-1954, Wojskowego Sądu Garnizonowego w Rzeszowie i Wojskowego Sądu Garnizonowego w Przemyślu z lat 1945-1946 oraz Wojskowego Sądu Grupy Operacyjnej „Wisła” z 1947 r.
6. Okręgowa Komisja Badania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w Rzeszowie - są to głównie akta administracyjne, badawcze i dokumentacyjne, ale też część akt śledczych oraz zbiory zgromadzone przez OKBZpNP w Rzeszowie działającą w latach 1965-2000 oraz jej poprzednika - działającą w latach 1945-1948 Okręgową Komisję Badania Zbrodni Niemieckich w Rzeszowie-Tarnowie. W skład zbiorów zgromadzonych przez OKBZpNP w Rzeszowie wchodziły m.in.:
- akta Wydziału Więziennictwa WUBP w Rzeszowie - akta administracyjne, księgi więzienne oraz odpisy wyroków śmierci wydanych głównie przez sądy wojskowe wobec osób prowadzących działalność na rzecz niepodległego bytu państwa polskiego w latach 1944-1949;
- akta Centralnego Więzienia w Rzeszowie z lat 1954-1956 - akta administracyjne, księgi więzienne oraz akta penitencjarne osób skazanych w sprawach politycznych;
- afisze i obwieszczenia niemieckich władz okupacyjnych z lat 1939-1944;
- akta prokuratorskie i sądowe spraw prowadzonych w okresie powojennym przeciwko zbrodniarzom hitlerowskim;
- akta i kartoteki niemieckich instytucji okupacyjnych z lat 1939-1944;
- ankiety sporządzone przez różne instytucje państwowe dokumentujące rozmiar hitlerowskich zbrodni wojennych.
7. Darowizny - stanowią stosunkowo niewielką, ale cenną grupę materiałów przekazanych przez osoby prywatne. Zbiór ten stanowią różnorodne dokumenty oraz fotografie dotyczące zarówno osobistego życia darczyńców i ich rodzin jak również ważnych wydarzeń historycznych tj.: strajki, stan wojenny, działalność NSZZ „Solidarność”, wizyty papieża Jana Pawła II.