E-Księgarnia
9 maja 2017 r. w redakcji „Polityki” zostały wręczone po raz 56. Nagrody Historyczne Polityki. Jest to najstarsza w Polsce nagroda przyznawana publikacjom o tematyce dotyczącej najnowszej historii Polski. Po raz pierwszy Nagrody zostały przyznane w 1959 r. W skład Jury przyznającego Nagrody Historyczne wchodzą wybitni polscy historycy oraz przedstawiciele tygodnika „Polityka”, a wyróżnione prace, w ogromnej większości weszły na trwałe do polskiej historiografii.
W tym roku w skład jury weszli: prof. dr hab. Włodzimierz Borodziej, prof. dr hab. Dariusz Stola, dr hab. Bożena Szaynok, red. Marian Turski, prof. Wiesław Władyka, dr hab. Marcin Zaremba.
Wśród 130 opublikowanych w ubiegłym roku tytułów nominację do tej prestiżowej nagrody otrzymała książka Stanisław Leszczyński, „Uwikłanie. Wspomnienia z Podola 1939–1945”, opracowana przez Tomasza Berezę z Instytutu Pamięci Narodowej Oddział w Rzeszowie, w dziale pamiętników i wspomnień.
Stanisław Leszczyński, opowiadając o rodzinnej wsi, leżącej na „końcu Kresów” Germakówce, wprowadza nas w nieistniejący już świat wielokulturowej, wielonarodowościowej, przedwojennej Polski, przypomina nieistniejące krajobrazy, kreśli obraz sąsiadów: Ukraińców i Żydów. Niepodległa Polska kończy się w Germakówce wraz z wkroczeniem Armii Czerwonej we wrześniu 1939 r. Tę część książki wypełniają wspomnienia wojennej codzienności (kontyngenty, zmiana władzy, informacje o Wielkim Głodzie). Poznajemy historie pojedynczych ludzi, mieszkańców wioski, ale ich losy wplatają się w trudne, powikłane dzieje różnych narodowości zamieszkujących polskie Kresy. Wielka historia ponownie wkracza do Germakówki w czerwcu 1941 r. Ciekawostką jest fakt, że do wioski wchodzą oddziały węgierskie: „Madziarzy na zielonych motocyklach”. Wybuch wojny niemiecko-radzieckiej zmienia po raz kolejny sytuację mieszkańców wsi. Ta część książki jest dramatyczną ilustracją stwierdzenia, że w czasie wojny życie ludzi zależało od ich narodowości. Autor przypomina historię swoich żydowskich sąsiadów, czas Zagłady w Germakówce. Dla polskich mieszkańców wsi i okolic narodowość okaże się decydująca w czasie zbrodniczej akcji Ukraińców w 1944 r. Leszczyński pisze także o zapominaniu zbrodni, o wyparciu tragicznej przeszłości z pamięci dzisiejszych mieszkańców wioski.
Miano najlepszych książek 2017 roku otrzymało tylko pięć prac.
- W dziale prac naukowych i popularnonaukowych nagrodę odebrali Grzegorz Miernik i Dariusz Jarosz za książkę „»Zhańbiona«. Wieś Okół: opowieści o buncie”
- W dziale pamiętników i wspomnień przyznano dwie równorzędne nagrody, dla Antoniego Kroha „Za tamtą górą. Wspomnienia łemkowskie” oraz Joanny Dufrat i Piotra Ciechorackiego za opracowanie „Dziennika wydarzeń (1939-1944) Jędrzeja Moraczewskiego”
- W kategorii wydawnictwa źródłowe Jury przyznało nagrodę Elżbiecie Orman za opracowanie „Najmniej jestem tam, gdzie jestem. Listy Zofii z Vorzimerów Breudstedt z Warszawy i getta warszawskiego do córki Marysi w Szwajcarii”
- Najlepszym debiutem okazała się zaś książka Sebastiana Pawliny „Praca w dywersji. Codzienność żołnierzy Kedywu Okręgu Warszawskiego Armii Krajowej”